Çatı sistemlerini anlatmadan önce çatıdan bahsetmek gerekir..
Binayı yukarıdan gelen yağmur, kar ve rüzgâr etkilerine karşı koruyan bina elamanlarına çatı denir. Çatılar esas olarak binanın hava şartlarından korunması için yapılır.
Binaların üst kapağını oluşturan, binaları yağmurdan ve çeşitli tabiat etkilerinden (rüzgâr, soğuk, sıcak) koruyan çatılar, taşıyıcı bölüm ve çatı kaplaması olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Çatıların taşıyıcı bölümleri ahşap, çelik, çelik beton olarak sınıflanır. Çatının taşıyıcı bölümünün yük hesaplarında çatının eğimi, çatı yüzeyinin cinsi ve ağırlığı rüzgâr ve kar yükü gibi etkiler dikkate alınmalıdır. Bulunduğunuz çatı altında, çok uzun yıllar problemsiz yaşamak istiyorsanız, çatının hem taşıyıcı bölümlerinin inşasında çatı hesaplarının iyi yapılması malzemesinin kaliteli ve doğru seçilmesi hem de çatı örtüsünün kaliteli ve doğru seçilip, su ve ısı izolasyonu vazifesi görecek bütün işçilik detaylarının yerine getirilerek inşa edilmesi gerekir.
Çatı yapımında, en çok ahşap kullanılmaktadır. Ancak büyük açıklıklı iş yeri, garaj, fabrika vb. yapılarda, dayanımlarının yüksek olması nedeniyle betonarme ya da çelik çatılar tercih edilir.
Çatı sistemleri, söz konusu işlevi yerine getirmesi için, birbirini tamamlayan çeşitli alt sistemlerin belirli bir düzende bir araya gelmesinden oluşur. Bunlar sırasıyla, taşıyıcı sistem, buhar kesici, ısı yalıtım, su yalıtım, havalandırma katmanları ve çatı kaplama sistemidir. İsteğe bağlı olarak bu sistemin içine ses yalıtım sistemi de eklenebilir. Taşıyıcı katman yerine göre mertek, lata, tahta, OSB, kontrplak veya metal çatılarda olduğu gibi trapez formlu panellerden oluşabilir.
Çatıların kar ve rüzgâr yüklerini emniyetle taşıyabilmeleri, yağmur ve kar sularını da bina içerisine almadan, en çabuk ve düzenli biçimde yağmur oluk ve borularına akıtarak, binadan uzaklaştırmaları gerekir. Ayrıca çatılara uygun eğim, şekil ve boyut verilerek, estetik görünümleri de sağlanmalıdır.
Çatılarında sorunsuzluk isteyenler için baca dibi, mail dere ve mahya altları gibi detay alanların çözümleri de büyük önem kazanmaktadır.
Meyil dere yatağında kullanılacak parçalar yağmur suyunun sağlıklı olarak tahliye edilmesine olanak sağlamalı, kiremit ile uyumlu rengiyle de çatıya estetik katmalıdır.
Mahya altı örtüsü çatı havalandırmasını kesintiye uğratmamalı ve içerideki havanın dışarıya tahliye edilmesine olanak sağlamalıdır.
Baca diplerinde kullanılacak su yalıtım ürünleri kiremit yüzeyinin şeklini rahatlıkla almalı, olası su sızdırma problemini engellemelidir. Bir çatı binanın görünümünü güzelleştirmek suretiyle estetik duygumuzu da tatmin eder. Çatı örtüleri seçilirken binanın mimarı durumu iklim şartları ve temin imkânları göz önünde tutulur. Örtü malzemesinin rengi civar binalarınkine uygun olması gerekir.
Çatı örtü malzemesinin şu özelliklere sahip olması gerekir:
• Su geçirmemeli,
• Hava tesirlerine dayanıklı olmalı,
• Hafif olmalı,
• Ateşe, yangına dayanıklı,
• Uzun ömürlü olmalıdır.
Modern toplumlarda, insanların çok büyük bir kısmı toplu konutlarda yaşamlarını sürdürmektedir. Bundan dolayı aynı çatı altında yaşamanın gerektirdiği, binanın problemlerine ortak olma kuralı vardır. Daireniz çatı altında olmayıp, herhangi bir bağımsız katta olabilir. Fakat bu sizi çatıdaki problemlerin giderilmesi için doğacak masraflara ortak olmaktan uzak tutmaz. Dolayısı ile binanın her detayının, kusursuz inşa edilmesi bina sakinlerinin huzuru içinde önemlidir.
