Türkiye’de konut yapımı için bütçelere ödenek konur ama bu ödenekler konuta harcanmaz, savunmaya ya da başka alanlara aktarılırdı. İşte bu nedenle 1980’li yılların başında Türkiye’de büyük bir konut sorunu ortaya çıktı. Ankara ve İstanbul’da konut bulunmaz oldu. Öyle ki Ankara’da sıradan bir konutun kirası memur aylığının neredeyse üç katına çıkmıştı.
Konut sorununa ilk defa 1984’te dönemin Başbakanı Turgut Özal parmak bastı. Ve sosyal konut yapımını genel bütçe dışına çıkartarak Toplu Konut Fonu’nu kurdu. 1984 ile 1992 arasında 1 milyon konut yapıldı. Böylece dar ve orta gelirli vatandaşlar, Özal’ın deyimiyle “orta direk” başını sokacak kendisine ait bir konuta sahip oldu.
Özal’ın Toplu Konut Fonu kurmasına, ilginçtir kendini sosyal demokrat hatta sosyalist olarak tanıtan bazı politikacı akademisyenler karşı çıktı. Fon uygulamasıyla bütçe birliğinin bozulduğunu ileri sürdüler, medyada büyük gürültü çıkardılar. Onlara göre, bütçe birliğinin sürmesi halkın evsiz barksız kalmasından daha önemliydi. Halkın sefil olması sorun değildi. Nasıl olsa onlar, kendilerine büyük şehirlerde dededen, babadan miras kalmış evlerde oturuyorlardı.
Özal bütçede birlik isteyen bir avuç mızmız gürültücü elitiste pabuç bırakmadı ve orta direk için konut yapımını başardı. Bu konut hamlesi Türkiye’de gelir dağılımını da biraz düzeltti.
Gelelim Özal sonrası toplu konut yapımına… 1992’den sonra Süleyman Demirel-Erdal İnönü koalisyon hükümeti her konuda olduğu gibi toplu konut yapımını da engelledi. 1992-2002 arasında görev yapan hükümetler toplu konut yapımını bir kenara bıraktı.
Son sekiz yılda ise toplu konut yapımı yeniden hızlandı. AK Parti hükümetleri döneminde alt gelir gruplarının sahip olabileceği konut üretimine ağırlık verildi. Böylece 125 bin düşük gelirli aile ayda yaklaşık 100 TL taksitle 20 yıl vadede ödenmek koşuluyla konut sahibi oldu. Farklı gelir gruplarına hitap eden toplam 462 bin toplu konut yapıldı.
Peki niye artık İstanbul ve Ankara’da gecekondu yapılmıyor? İşte AK Parti hükümetlerinin alt gelir grubu için yaptırdığı konutlar artık gecekondu yapımını kârlı olmaktan çıkardı. Oysa bugüne dek Türkiye’de gecekondu yapımını darbe hükümetleri dahil hiçbir hükümet engelleyememişti. Anlayacağınız halkın seçtiği AK Parti Hükümeti gecekondu sorununu da çözdü.
Sabah/SÜLEYMAN YAŞAR
