Değerli okurlar, ülkemizde yaşanan iş kazası oranları gelişmiş ülkeler ve Avrupa’ya göre oldukça fazladır.
Ülkemizde yaşanan iş kazalarının büyük bir oranı inşaat sektöründe yaşanmaktadır. İnşaat sektöründe yaşanan iş kazalarının en önemli sebeplerinden birisi de SGK mevzuatından kaynaklanmaktadır.
Çünkü, SGK mevzuatına göre, inşaat, balıkçılık ve tarım işlerinde çalışan iççilerin, işe girişleri aynı gün yapılabilmektedir. SGK mevzuatına göre, bu üç sektör dışındaki (inşaat, balıkçılık ve tarım) bütün işyerlerinde işe giren işçilerin kanunî işe girişleri, bir gün öncesinden yapılmaktadır.
İşte, inşaat sektöründe var olan bu mevzuat dolayısıyla, işverenler, “işçi kaza geçirse bile, kaza geçirdiği gün gider sigortasını yaparız, SGK cezasından da kurtuluruz.” düşüncesiyle, çoğu işçileri sigortasız çalıştırmaktadırlar.
Gerçekten de, inşatta sigortasız çalışan bir işçi, SGK denetimlerinde sigortasız çalıştığı tesbit edilirse ve sigortasız çalıştığı gün iş kazası geçirirse, işveren için bunun hiçbir cezası bulunmamaktadır. Çünkü, işveren denetim günü veya iş kazası günü, işçiyi yeni işe almış gibi gösterip SGK’nın bütün cezalarından kurtulabilmektedir.
Görüldüğü üzere, inşaatlarda sigortasız çalışmayı bir anlamda SGK’nın özendirdiğini söyleyebiliriz. Eğer SGK mevzuatında, inşaatlarda çalışacak işçilerin, işe girmeden önce sigortalarının yapılması gerektiğine yönelik bir düzenleme olsaydı, hem inşaatlarda çalışacak işçilerin sigortasız çalışması önlenmiş olacak, hem de iş kazası sayıları daha düşük olacaktı.
***
Yakınınız primini 7000 güne tamamlayıp 58 yaşı dolduracak
Soru 1: 17 Haziran 1965 doğumlu bayan bir yakınım, sigorta girişi 21 Mart 2002’dir. İşe başladığı yerde 2002’den beri (özel sektör) halen çalışmaktadır. Ne zaman emekli olabilir? Ekrem CANSIZ
Cevap 1: Yakınınız emekli olmak için, 7000 gün prim ödeme 58 yaş şartlarına tabi. Ara vermeden 31 Ekim 2021’e kadar çalışarak toplam primini 7000 güne tamamlaması şartıyla, 58 yaşını dolduracağı 17 Haziran 2023’de emekli olabilir.
***
Askerlik borçlanması yaşı 54’den 53’e düşürür
Soru 2: 1971 doğumluyum. Askerden sonra 1993’de sigortalı çalışmaya başladım işe. Şu an 5500 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? Ali ÖZLÜ
Cevap 2: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5675 gün prim ödeme ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 175 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5675 güne tamamlamanız şartıyla, 2025’de 54 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanıp, 2024’de 53 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olmanız da mümkün.
Ahmet ARICAN
sosyalguvenlik@yeniasya.com.tr
