Teksas eyaletinde, “İnançlararası Diyalog ve Barış Bahçesi” kurulacak, içinde Antakya’daki Habib-i Neccar Camisi, Edirne’deki Büyük Sinagog ile Aksaray’daki Kızıl Kilise’nin minyatürleri bulunacak
ABD’de ilk kez üç semavi dinin ibadethaneleri bir arada hizmet verecek, “medeniyetler beşiği” Anadolu’nun sembolleri, Teksas eyaletine taşınacak.
Teksas’taki Türk toplumu, eyalete ve hatta ülkeye mal olabilecek önemli bir etkinliğe imza atarak, üç semavi dini ABD’de ilk kez bir araya getirecek bir projeye imza atıyor. Houston merkezli İnançlararası Diyalog Enstitüsü’nün kuracağı İnançlararası Diyalog ve Barış Bahçesi, Amerikalıları barış ve hoşgörü ruhuyla bir araya getirecek.
Projesi için uzun süredir çalışılan ve 1 yıl içinde faaliyete geçmesi planlanan bahçe, tarihi bir perspektifte, Anadolu’yu da yansıtır biçimde dizayn edilecek. Bahçe, Anadolu’nun önemli dini mekanlarını Teksas eyaletine getirecek. Bu kapsamda bahçedeki cami, Anadolu’da yapılan ilk camilerden olan Antakya’daki Habib-i Neccar Camisi’nin kopyası olacak. Sinagog da Edirne’de 1907 yılında inşa edilen ve o zamanlar Avrupa’nın üçüncü büyük sinagogu olan Büyük Sinagogun minyatürü şeklinde yapılacak. Bahçedeki kilisenin binası da Aksaray’daki Kızıl Kilise, giriş kapısı ise İstanbul’daki Katolik Kilisesi’nin giriş kapısı şeklinde modellenerek hazırlandı.
Bahçeye Sard’daki sinagogun kapısı, Şanlıurfa’daki Balıklı Göl, Efes’teki Meryem Ana Kilisesi ile İspanya-Endülüs’teki arklardan kesitler yerleştirilecek. Bahçede, yardımlaşmayı sembolize etmesi için Osmanlı Çeşmesi de olacak. Böylece, ziyaretçilere Anadolu’nun medeniyetler beşiği olduğu da gösterilecek.
GÖRKEMLİ TÖRENLE TEMEL ATILDI
Projenin temeli Houston’da yoğun katılımlı bir törenle atıldı. Açılışta katılımcılar arasında, Türkiye’nin Houston Başkonsolosu Cemalettin Aydın, ABD Temsilciler Meclisi Demokrat Parti Teksas milletvekilleri Al Green ve Sheila Jackson Lee ile Teksas Temsilciler Meclisi Üyesi Joe Deshotel, Teksas Senatosu üyesi Rodney Ellis, Houston’daki Müslüman, Hristiyan ve Musevi dini liderler de yer aldı.
Açılış konuşmalarında, dinlerarası hoşgörü ve diyaloğun önemine dikkat çekilerek, bu noktada İnançlararası Diyalog ve Barış Bahçesi’nin önemli bir hizmet gördüğü belirtildi. Konuşmacılar, böyle bir bahçe inşa etme projesinden dolayı İnançlararası Diyalog Enstitüsü’ne teşekkür etti.
HOUSTON KENTİNİN SİMGELERİNDEN BİRİ OLACAK
İnançlararası Diyalog Enstitüsü Başkanı Alp Aslandoğan da açılışta yaptığı konuşmada, bu yeni bahçenin sadece enstitülerinin değil, Houston kenti mimarisinin bir parçası olduğunu söyledi. Proje tamamlandığında burasının Houston kentinin simgelerinden biri haline geleceğini belirten Aslandoğan, “Bu yapı, ortak vaatlerimizi yansıtıyor. Bu yapı, birbirimizin benzerlik ve farklılıklarını tanımamız, birbirimizden birşeyler öğrenmemiz ve tüm farklılıklara rağmen barış ve sosyal uyum içinde yaşamamız gereğini temsil ediyor” dedi.
Aslandoğan, bu bahçenin sadece farklı dinlerin ibadethaneleri değil, eğitim merkezi, müze ve etkinlik bahçesi olacağını kaydetti. Burasının Hoston’a gelen turistler ile öğrencilerin okul gezilerinin de merkezi olacağını dile getiren Aslandoğan, bahçede üç dine ait eserlerin de sergileneceğini anlattı. Aslandoğan, “Hatta isterlerse üç dinin mensupları evlilik törenlerini de buralarda yapabilecekler. Özetle, bu bahçeyle, dünyaya bizim barış ve sevginin yanında olduğumuzu gösteriyoruz” diye konuştu.
Açılış konuşmasının ardından üç dinin liderleri dualar okudu. Ardından, din adamları ve Kongre üyeleri simgesel olarak bahçenin temelini attı. Etkinliğin sonunda da ABD Kongresi üyesi Sheila Jackson Lee, İnançlararası Diyalog Enstitüsü Başkanı Alp Aslandoğan’a Kongre Takdir Sertifikası sunarken, Kongre üyesi Al Green de yine Aslandoğan’a Amerikan bayrağı hediye etti.
Amerikan Kongresi üyesi Sheila Jackson Lee, dünyanın barışa ihtiyacı olduğunu belirterek, “Farklı inançlardan kişileri bir araya getirmek için ne kadar harika bir yer burası. Turkuaz Merkezi’nin ortasında böyle harika bir enstitünün farklı dinden insanları bir araya getirmesi örnek bir davranış” dedi.
Jackson Lee, burasının dünya halklarının barış içinde yaşaması, bir araya gelip farklılıklarını gidermesinin bir sembolü olacağını kaydederek, “İnsanların bu barış bahçesine gelmesini arzuluyorum” dedi. Kongre’nin diğer bir üyesi Al Green de bugünün özel bir gün olduğunu belirterek, “Çünkü bugün Martin Luther King’in sözlerini onurlandırıyoruz. Kardeş gibi bir arada yaşamamız için aramızda barışı geliştirmeli ve bunun için de birbirimizi daha iyi tanımalıyız. Birbirimizi daha iyi tanımak için de İnançlararası Diyalog Enstitüsü gibi kuruluşlara ihtiyacımız var. Bu sayede farklı dinlere mensup insanlar bir araya gelip, fikir teatisinde bulunabilecekler. Bu özel bahçe dinlerin sahip olduğu çeşitliliği yansıtıyor” diye konuştu.
Washington’da hafta sonunda, “bir kişinin dünyaya nasıl barış getirebileceğini” sembolize eden Martin Luther King Anıtı’nın açılışına katıldıktan iki gün sonra da Houston’da İnançlararası Diyalog ve Barış Bahçesi’nin temel atma törenine katılmaktan büyük onur duyduğunu ifade eden Green, bu bahçenin, Teksas’taki Türk toplumunca barış ve kardeşliği güçlendirmek adına yapılan çalışmaların bir devamını oluşturduğunu söyledi.
Green, Houston’ın, dinlerarası uyumu ve entegrasyonu simgeleyen böyle bir bahçeye ev sahipliği yapacak olmasından mutluluk duyduğunu sözlerine ekledi. Türkiye’nin Houston Başkonsolosu Cemalettin Aydın da “Bu önemli proje medeniyetler arası çatışmaların gündeme getirildiği bir ortamda barış, diyalog, işbirliği ve karşılıklı anlayışın geliştirilmesi yönündeki çalışmalara katkıda bulunacak önemli bir proje” dedi.
Türkiye’nin İspanya ile birlikte başarılı şekilde yürüttüğü Medeniyetler Arası İttifak Projesi’ni hatırlatan Aydın, “Bu projenin şimdi sivil toplum kuruluşları tarafından yapılıyor olması, Türkiye’nin tarihinden gelen hoşgörü ve diyalog anlayışının halklar tarafından da benimsendiğinin en güzel örneği” diye konuştu.
DİN ADAMLARINDAN BARIŞ MESAJI
Musevi Haham Steven Morgen, böyle bir projenin çok önemli olduğunu belirterek, şunları kaydetti: “Üç semavi din arasında birçok ortak nokta olmasına rağmen, hep aramızdaki güvensizliklere ve farklılıklara odaklanıyoruz. Birbirimizle ilişkilerde belirsizlikler ve huzursuzluklar maalesef öne çıkıyor. Bunların çoğunun nedeni, birbirimizi iyi tanımamamız. Birbirimiz hakkında daha çok şey öğrendikçe, daha çok ortak noktamız olduğunu, aynı ruhani duyguları paylaştığımızı fark edeceğiz ve tanıdıkça birbirimize daha çok saygı göstereceğiz.” Bu bahçenin üç semavi din mensuplarının birbirlerini tanımasında önemli rol oynayacağını ifade eden Morgen, Tanrı’nın da herkesten birbirine saygı göstermesi ve adil olmasını istediğini dile getirdi. Morgen, “Burası kişilerin birbirlerinin dinlerine yönelik yanlış algılamaları gidermeleri açısından da güzel bir merkez olacak” dedi.
Hristiyan din adamı Kardinal Daniel DiNardo, bu bahçede hem eğitim faaliyetlerinin olacağını hem de farklı dinden insanların bir araya geleceğini ifade ederek, insanlar arasındaki barış hissiyatının gelişmesine bu proje sayesinde katkıda bulunulacağını söyledi. DiNardo, “Burası sadece güzel bir başlangıç oluşturmakla kalmıyor, barışçıl olmanın ne anlama geldiğinin anlaşılması açısından da bir umut vadediyor” dedi.
Turkuaz Merkezi içinde yer alan Houston Sultanahmet Camisi İmamı Mustafa Yiğit de “Bu proje inşallah tüm dünyaya açılan barış ve diyalog kapısı olacak. Belki burada şu anda atılan tohumların meyvelerini çok güzel şekilde vereceğini, insanların birbirlerini anladığı, kaynaştığı ve hangi etnik kökenden olurlarsa olsunlar, birbirlerine saygı duyduğu bir barış bahçesi olacağına inanıyorum” diye konuştu.
PROJE ABD’DE BİR İLK
Projeden sorumlu İnançlararası Diyalog Enstitüsü Başkan Yardımcısı Can Doğan da, ABD’deki Türklerin çok aktif olmaya başladığını ve bunun da dikkat çektiğini söyledi. Antalya ve İstanbul’daki dinler bahçesi projelerinden ilham aldıklarını belirten Doğan, “Bu proje ABD’de bir ilk olmasıyla da önem taşıyor. İnsanlar buraya geldikleri zaman her üç dinin tarihini ve şu andaki inançlarını öğrenebilecek şekilde bilgi alabilecekler” dedi.
Doğan, bunun yanında bu tür ortamların karşılıklı tanımayı artıracağını belirterek, “İnsanlara hem kendi kültür ve dinimizi, yaptığımız işleri anlatabilmek hem de buraya yeni gelen Türklerin toplumla entegrasyonunu düzenli şekilde sağlayabilmek için bir ortam gerekiyor” dedi.
BEKLEDĞİMİZDEN ÇOK DESTEK ALDIK
Proje için 100’den fazla din adamıyla görüştüklerini ve toplumun her kesiminden beklediklerinden çok daha fazla destek geldiğini” anlatan Doğan, “Toplumun her kesimi bu fikri çok sıcak karşıladı ve çok orijinal buldu. Misafirler geldikleri zaman hem İslamiyeti hem Hristiyanlığı hem de Yahudiliği işin aslından öğrenecekler, yani medyadan duyduklarıyla değil, işin aslından, kitaplardan ve buradaki din adamlarından öğrenecekler. Bu açıdan çok önemli olduğunu düşünüyoruz” diye konuştu.Doğan, merkezin aslında bir eğitim alanı olarak kullanılacağını dile getirerek, her ibadethanenin içinde birer kütüphane olacağını ve buraların seminer ve konferanslar da verilecek şekilde düzenleneceğini kaydetti. Doğan, “Her şehrin mutlaka görülmesi gereken yerleri vardır. Biz de bu bahçenin Houston kentinin ve hatta Teksas eyaletinin mutlaka görülmesi gereken yerlerinden biri olmasını istiyoruz. Eğer herhangi bir cemaatten gelip, ’burada dua edelim’ derlerse, o tür isteklere de açığız” dedi.
GÖÇMENLİK REFORMU İÇİN TOPLU DUA
Öte yandan, projenin temel atma töreninin ardından, İnançlararası Diyalog Enstitüsü, göçmenlerin sorunlarının ele alındığı ve kapsamlı bir göçmenlik reformu için toplu duanın yapıldığı ayrı bir etkinliğe de ev sahipliği yaptı. Enstitü’deki etkinlikte, İnançlararası Diyalog ve Barış Bahçesi’nin temel atma törenine katılan dini liderler, ABD’nin önemli sorunlarından biri olan göçmenlik konusunda kapsamlı bir reformun hayata geçirilmesi için toplu dualar okudular. Dualara, izleyiciler de kol kola girerek eşlik etti. Duaların ardındansa, bu konuda ilgili yetkililerin katılımıyla çeşitli çalışma toplantıları düzenlendi.
Etkinliğe Amerikalı Kongre üyeleri Sheila Jackson Lee ve Al Green de katıldı.
AA
